Επιστημονική Εταιρεία α
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ ΣΗΡΟΤΡΟΦΙΑΣ
3ο Πανελλήνιο Επιστημονικό ΣυνέδριοΜελισσοκομίας- Σηροτροφίας
Θεσσαλονίκη
21-22 Απριλίου 2007
Εισηγητής: Δασκαλάκης Γεώργιος
ΧΑΝΙΑ : ΤΗΛ: 2821040792 ΚΙΝ:6977044018
e-mail : gdask@yahoo.com
Θέμα : Εναλλακτικές μορφές αντιμετώπισης της Βαρρόα
Οφείλω να δηλώσω προκαταβολικά ότι τα μελίσσια μου είναι Βιολογικά και πιστοποιημένα στον πιστοποιητικό Οργανισμό «Βιοελλάς» .
Θα ξεκινήσω την παρουσίαση του θέματος με το εξής ρητορικό ερώτημα:
Υπάρχει κανείς μελισσοκόμος που να θέλει να έχει αρρώστιες στα μελίσσια του; Βαρρόα ,ασκοσφαίρωση, νοζεμίαση, συψηγονία και να θέλει να κάνει θεραπείες συνέχεια;
Η απάντηση βέβαια είναι όχι. Εγώ δεν θέλω άρρωστα μελίσσια.
Μέχρι τώρα οι μελισσοκόμοι έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν μια Βαρρόα, η οποία έχει ανθεκτικότητα στα φάρμακα (δηλητήρια).
΄Έτσι η αποτελεσματικότητα των διαφόρων ακαρεοκτόνων
( Μαυρίκ- Τακ τικ- Μαλάθειο,περιζιν , Απιστάν, bayvarol ,check mite δεν είναι αποτελεσματική, και κάθε φορά ο μελισσοκόμος
2
αυξάνει τη δόση και για να είναι αποτελεσματικό το φάρμακο χρησιμοποιεί διαφορετικά φάρμακα κάθε φορά.
Το σωστό είναι να αποκτήσουμε μελίσσια που να είναι ανθεκτικά στη Βαρρόα και σε άλλες αρρώστιες χωρίς φάρμακα, χωρίς θεραπείες.
Να επιβιώνουν μόνα τους, να αυτοκαθαρίζονται και να είναι ανθεκτικά στις αρρώστιες.
Η ανθρωπότητα, έχει περάσει κατά καιρούς πολλές φορές διάφορες πανδημίες, Πανώλη, Φυματίωση, ιός της Γρίπης έιτζ, τώρα Νόσος των πτηνών , kαι ενώ υπάρχουν απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, ο κόσμος δεν καταστρέφεται. Υπάρχουν ανθεκτικοί οργανισμοί που επιβιώνουν έναντι αυτών των ασθενειών.
Το 2001, συμμετείχα σε ένα Ερευνητικό πρόγραμμα του Ν. 1221/97 για την αντιμετώπιση της Βαρρόα με αιθέρια έλαια.
Εγώ είχα αναλάβει να προμηθεύσω την ερευνητική ομάδα με μελίσσια.
Μου έθεσαν όρο να μην κάνω καμιά θεραπεία, για τη Βαρρόα,
διότι θέλαμε να ξεκινήσουν νωρίς τον Ιανουάριο τα πειράματα.
Πήγαινα στο μελισσοκομείο το Σεπτέμβριο- Οκτώβριο και τα μελίσσια έκαναν εγκατάλειψη της κυψέλης λόγω μεγάλης προσβολής από Βαρρόα , έβλεπα αφεσμούς συνέχεια. Πολλά μελίσσια διέλυσαν. ΄Εμειναν όμως τα υγειά, τα καλά και την επόμενη χρονιά Ιανουάριο-Φεβρουάριο –Μάρτιο προσπαθούσαμε να βρούμε Βαρρόα για τα πειράματα και δεν βρίσκαμε .
΄Εχω καταλήξει στο εξής συμπέρασμα.:
α)΄Με όλες οι θεραπείες και όλα τα φάρμακα, το Βαρρόα δεν εξολοθρεύεται.
β)Πρέπει να μάθουμε ότι οι μέλισσες θα ζουν με το Βαρρόα. .
3
Παράλληλος βιολογικός κύκλος Μέλισσας --Βαρρόας
Το Φθινόπωρο, η γέννα της βασίλισσας ελαττώνεται το ίδιο και η γέννα των Βαρρόα. Παρατηρούμε ότι στα περισσότερα μελίσσια έχουμε συμπαγή γόνο, υγιείς και νέες μέλισσες χωρίς ελαττώματα και λιγότερα βαρρόα βρίσκονται μέσα στο γόνο και πάνω στις μέλισσες.
Την άνοιξη όσο αυξάνεται ο γόνος των μελισσών αυξάνεται και η γέννα της Βαρρόα. Παρατηρείται μια απότομη μετακίνηση των Βαρρόα από τις μέλισσες μέσα στο γόνο των μελισσών.
Το καλοκαίρι ο πληθυσμός των Βαρρόα αυξάνεται και γίνεται ίσος με τον αριθμό των μελισσών και κάποια στιγμή ο αριθμός των Βαρρόα είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό μελισσών
Στην ανθοφορία του θυμαριού, μπλοκάρεται (μειώνεται) ο γόνος των μελισσών γιατί βάζει μέλι το μελίσσι και τότε τα Βαρρόα ξεπερνούν πολύ τον αριθμό γόνου μελισσών . Σε κάθε κελί υπάρχουν 2,3,4 βαρρόα.
Μηχανισμός αντιμετώπισης βαρρόα.
Αν αφήσουμε τροφές για το μελίσσι και μετά τον τρύγο μεταφέρουμε σε νέα ανθοφορία, ή συνεχίζουμε την πρωτεϊνική υποστήριξη δηλαδή( γυρεόπιτα) και ζαχαροζύμαρο ή διεγερτική τροφοδοσία, δηλαδή να υπάρχει αρκετή τροφή για να φάνε ο γόνος της μέλισσας και τα Βαρρόα, ο γόνος της μέλισσας θα επιβιώσει και δεν θα φανεί το πρόβλημα.
Εάν δεν επακολουθήσει ανθοφορία, ή τροφοδοσία, τα Βαρρόα θα απομυζούν τον γόνο της μέλισσας και θα πεθάνει ή θα παραμορφωθούν ή θα βγουν ανάπηρες μέλισσες και το πρόβλημα μεγαλώνει.
4
Επιλογή ανθεκτικών μελισσών στη Βαρρόα.
΄Ολες οι κυψέλες είναι αριθμημένες.
΄Εχω βάζα αριθμημένα , όσες είναι οι κυψέλες που θέλω να ελέγξω. Βάζω μέσα λίγο ξύδι η ρακί για να πεθάνουν οι μέλισσες που θα τινάζω μέσα στο βάζο από πλαίσια με γόνο. Προσέχω να μην πάρω τη βασίλισσα.
Πηγαίνω στο εργαστήριο και με φακό μεγενθυτικό, δύο κανάτες , σουρωτήρι . Διαχωρίζομε και μετράμε τις μέλισσες και τα Βαρρόα και βγάζουμε το επί τοις % ποσοστό.
Προσέχουμε ότι μερικά μελίσσια δεν έχουν καθόλου βαρρόα, άλλα έχουν λίγο άλλα πολύ. Αυτά που δεν έχουν καθόλου, γίνονται πιο δυνατά. Επιλέγω και κάνω βασσίλοτροφία και πολλαπλασιασμό.
Κριτήρια επιλογής.
α.Συμπαγής γόνος
β.Υγειή μελίσσια χωρίς αρρώστιες
γ.Μελίσσι χωρίς βαρρόα
δ.Να καθαρίζει τον πάτο της κυψέλης
ε.Να είναι παραγωγικό σε μέλι και γύρη.
Στ. Να μην είναι επιθετικό .
Μερικά μελίσσια χτίζουν περισσότερες κηρήθρες, άλλα παράγουν περισσότερο γόνο, άλλα μαζεύουν περισσότερο μέλι γύρη.
Δική μου φροντίδα
Νερό στα μελίσσια, μεταφορά σε ανθοφορία ή γυρεόπιτα , πλύσιμο κυψελών( καθαριότητα και απολύμανση) με ζεστό νερό και ατμό.
Την άνοιξη τροφοδοτώ και χτίζω νέες κηρήθρες και στο τρύγο αφαιρώ τις μαύρες για λιώσιμο.
Απομάκρυνση και καταστροφή όλα τα άρρωστα μελίσσια . Μελίσσια με ασκόσφαιρα και σηψηγονίες (καίω τις κηρήθρες), αυτά με πολύ βαρρόα τα διαλύω και τα συνενώνω. Στον τρύγο αφήνουμε πάντα αποθέματα μελιού και γύρης.
Από το 2001 δεν εχω κάνει καμία θεραπεία στα μελίσσια με φάρμακα ή αιθέρια έλαια αλλά κάνω την εξής σκέψη .
Ο μελισσοκόμος εάν βοηθήσει τα μελίσσια του την εποχή που η Βαρρόα βρίσκετε σε έξαρση θα έχει λιγότερα έξοδα και λιγότερες απώλειες εάν εφαρμόσει κάποια από τις γνωστές Βιολογικές μεθόδους καταπολέμησης και να ρήξη ένα μέρος από τα Βαρροα που βρίσκονται επάνω στις μέλισσες θα έχει μεγάλο όφελος.
5
Εργαλεία του μελισσοκόμου .
12 χρόνια τώρα ασχολούμαι με την χωρίς φάρμακα (δηλητήρια) μελισσοκομία και από το 2001 χωρίς καμιά επέμβαση-θεραπεία αλλά με την ποιότητα ζωής, προστατεύοντας τον Βιότοπο της μέλισσας , την κυψέλη και τον γύρο χώρο της.
.
1.΄Εχω διαπιστώσει ότι όταν πηγαίνω τα μελίσσια στις ανθοφορίες που έχουν άνθη με έντονη μυρουδιά π.χ.η θρούμπη, το θυμάρι,, ο ευκάλυπτος, τα βαρρόα μάλλον ενοχλούνται από το άρωμα των
φυτών (μειώνονται) και τα μελίσσια φαίνονται σαν να μην υπάρχει πρόβλημα Βαρρόας.
2. Τροφοδοσία
Η καλύτερη τροφοδοσία είναι η μεταφορά σε ανθοφορία. Το φθινόπωρο όμως όταν δεν υπάρχει ανθοφορία χρησιμοποιώ χυμό από βιολογικά σταφύλια.
Βράζομε το φρέσκο μούστο πριν γίνει ζύμωση για να σκοτωθούν οι ζυμομύκητες και προσθέτουμε βιολογική ζάχαρη για να ανέβουν τα ζάχαρα στα 66prix kαι δεν γίνεται ζύμωση . Όταν η μέγιστη θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μικρότερη από 22-24C τότε στο σιρόπι προσθέτω 10% από τον συμπηκνομένο χυμό και τροφοδοτώ . Για διεγερτική τροφοδοσία στο σιρόπι προσθέτω τσάι από βότανα φασκόμηλο μαλοτήρα, δενδρολίβανο, χαμομήλι ,ευκάλυπτο.
3. Γυρεόπιτα.
΄Όταν τροφοδοτούνται τα μελίσσια με πολύ σιρόπι ζάχαρη και δεν υπάρχει ανθοφορία παρουσιάζονται αρρώστιες στο γόνο σαν τις σηψηγονίες.
Για να αποφύγω τις αρρώστιες γόνου χρησιμοποιώ την Γυρεόπιτα.
100Κgr. Άχνη ζάχαρη
10 Κgr φρέσκια Γύρη
1,5-2 δοχεία ( ντενεκέδες) ζεστό σιρόπι3:1+ ένα λεμόνι χυμό. Δεν βάζω μέλι για να αποφύγω τυχόν επαναμόλυνση.
Ζυμώνεται στο ζυμωτήριο να γίνει σφιχτή γυρεόπιτα και τοποθετείτε σε σακουλάκια.
Λιγότερο χρησιμοποιώ το χυμό από αλεσμένα χαρούπια. Στο νερό διαλύονται τα ζάχαρα και παίρνουμε χυμό 30-40% ζάχαρα.
6
Χτίσιμο κηρήθρας
Όταν θέλει κάποιος να χτίσει ένα σπίτι δεν θα χρησιμοποιήσει εργάτες άρρωστους και γέρους. Αλλά νέους και υγιείς που εργάζονται.
Για το χτίσιμο κηρηθρών χρειαζόμαστε πολλές νέες και υγιείς μέλισσες.
Για το λόγο αυτό ,κάνουμε ανάπτυξη των σμηνών την άνοιξη και με υγιεινή τροφή σιρόπι εμπλουτισμένο με χυμό σταφύλι χτίζω κηρήθρες
Πρόταση.
Συμβαίνει το εξής παράλογο να επιδοτούνται τα φάρμακα για τη Βαρρόα και τις σηψηγονίες δηλαδή οι Φαρμακοβιομηχανίες και δεν επιδοτούνται οι Μελισσοκόμοι για τις απώλειες που έχουν λόγω μη χρήσης φαρμάκων.
Θα είχανε απαλλαγή από αρρώστιες όλα τα μελίσσια χωρίς φάρμακα και δεν θα βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να συζητούμε για τις αρρώστιες.
Πρόταση: Να επιδοτούνται όσοι αποδειγμένα έχουν άρρωστα μελίσσια από συψηγονιες και τα θανατώνουν με κάψιμο. Αυτή είναι η απώλεια που χρειάζεται να πληρωθεί.
Οι μελισσοκόμοι πρέπει να μάθουν να εργάζονται και προπάντων να συνεργάζονται.
Οι καλύτεροί μου μαθητές( μιμητές) είναι αυτοί που δεν γνωρίζουν μελισσοκομία, οι αρχάριοι. Εκείνοι εφαρμόζουν τη μέθοδο ανάπτυξη χωρίς φαρμακευτικές θεραπείες και έχουν μελίσσια δυνατά και παραγωγικά
7
Το ξύδι είναι μικροβιοκτόνο
Οι μέλισσες πίνουν το ξύδι που είναι φτιαγμένο με τον παραδοσιακό τρόπο και τους αρέσει. ΄ Έχει πρωτεΐνες και είναι πολύ ωφέλιμο για αυτές.
Καταπολεμά τη νεζεμίαση. Η μυρωδιά του ξυδιού σκοτώνει το αυγό της μέλισσας και το αυγό του Βαρρόα. ΄Ετσι έχουμε διακοπή της βιολογίας του γόνου. ΄Όταν δεν υπάρχει γόνος δεν μπορεί να γεννήσει το βαρρόα. Το Βαρρόα υφίσταται ένα στρές σόκ από το ξύδι λόγω αλλαγής του pH της κυψέλης. Και μειώνει την ικανότητα του να γεννήσει αλλά σκοτώνει και τα αυγά του.(π.χ. στα μαλλιά κόνιδες. ΄Όταν είχαμε ψείρες στο κεφάλι στα μαλλιά η μάνα μας έβαζε ξύδι και σκοτώνονται οι κόνιδες, τα αυγά της ψείρας.)
Με λίγα λόγια όταν έχουμε μελίσσια με πολύ Βαρρόα το μελίσσι εγκαταλείπει την κυψέλη και το γόνο και πηγαίνει σε νέα φωλιά δηλαδή απαλλάσσεται από ένα μέρος από το Βαρρόα και αφού δεν υπάρχει γόνος δεν γεννά το Βαρρόα.
Το ίδιο επιτυγχάνουμε με το ξύδι. Η μυρωδιά του σκοτώνει το αυγό της μέλισσας και της Βαρρόα. Δεν υπάρχει γόνος και σταδιακά το μελίσσι ξεπερνά το πρόβλημα της βαρρόα .Προσοχή στη χρήση του η μέγιστη θερμοκρασία περιβάλλοντος δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 26 C